روایتی جالب از رسول خدا و سلمان
بی بصیر نقل میکند که از امام صادق (علیه السلام) شنیدم که میفرمود:
رسول خدا (صلى الله علیه و آله) روزی به اصحابش فرمود:
کدامیک از شما تمام روزگار (روزها) را روزه مىگیرد؟ سلمان گفت: من، اى رسول خدا!
رسول خدا فرمود: کدامیک از شما شبزندهداری میکند؟ سلمان گفت: من، اى رسول خدا!
رسول خدا فرمود: کدامیک از شما هر روز قرآن را ختم مىکند؟ سلمان گفت: من، اى رسول خدا!
یکى از اصحاب، خشمگین شد و گفت:
اى رسول خدا! سلمان، مردى است از فارسیان و میخواهد بر ما قریشیان تفاخر ورزد. شما فرمودى: کدامیک از شما تمام روزگار (روزها) را روزه میگیرد؟ او گفت: من. در حالى که در بیشتر روزها مىخورد. فرمودى: کدامیک از شما شبزندهداری میکند؟ گفت: من. در حالى که بیشتر شب را خواب است. و فرمودى: کدامیک از شما هر روز قرآن ختم مىکند؟ باز هم گفت: من. در حالى که بیشتر روزش را خاموش است.
پیامبر فرمود: خاموش باش. ... از خودِ سلمان بپرس تا آگاهت کند.
پس آن مرد به سلمان گفت: اى أباعبداللّه! آیا تو تمام روزگار (روزها) را روزه میگیری؟ سلمان گفت: بله! آن مرد گفت: ولی تو را دیدهام که بیشتر روزها غذا میخورى! سلمان پاسخ داد: این گونه که تو فکر کردهای نیست. من در هر ماه سه روز روزه مىگیرم و خداوند (عزّ وجلّ) فرموده است: مَن جاء بِالحَسَنَهِ فَلَهُ عَشرُ أمثالِها؛ (هر کس نیکى کند، پاداش او ده برابر است.) و نیز روزه ماه شعبان را به ماه رمضان وصل مىکنم و این، روزه گرفتنِ تمام روزگار (روزها) است.
آن مرد گفت: آیا تو شبها شبزندهداری میکنی؟ سلمان جواب داد: بله. او گفت: ولی تو بیشتر شب را خوابى. سلمان گفت: [باز هم] این گونه که تو فکر کردهای نیست. من از حبیبم رسول خدا شنیدم که مىفرمود: مَن باتَ علی طُهرٍ فَکَأنَّمَا أحیَا اللَّیلَ کُلَّهُ؛ (هرکس با طهارت بخوابد، گویا که همه شب را بیدار مانده است.) و من با طهارت مىخوابم.
آن مرد گفت: آیا تو هر روز یکبار قرآن را ختم مىکنى؟ سلمان جواب داد: بله! او گفت: ولی تو بیشتر روز را خاموشى! سلمان گفت: [باز هم] این گونه که تو فکر کردهای نیست. من از حبیبم رسول خدا شنیدم که ... مىفرمود:
یا أبَالحَسَنِ مَثَلُکَ فِی اُمَّتِی مَثَلُ «قُل هُوَ اللّهُ أحَدٌ» فَمَن قَرَأهَا مَرَّهً قَرَأ ثُلُثَ القُرآنِ؛ و مَن قَرَأهَا مَرَّتَینِ فَقَد قَرَأ ثُلُثَیِ القُرآنِ؛ و مَن قَرَأهَا ثَلاثاً فَقَد خَتَمَ القُرآنِ؛ فَمَن أحَبَّکَ بِلِسَانِهِ فَقَد کَمَلَ لَهُ ثُلُثُ الایمَانِ؛ و مَن أحَبَّکَ بِلِسَانِهِ و قَلبِهِ فَقَد کَمَلَ ثُلُثَا الایمَانِ؛ و مَن أحَبَّکَ بِلِسَانِهِ و قَلبِهِ و نَصَرَکَ بِیَدِهِ فَقَدِ استَکمَلَ الایمَانِ؛ و الَّذِی بَعَثَنِی بِالحَقِّ یا عَلِیُّ لو أحَبَّکَ أهلُ الأرضِ کمَحَبَّهِ أهلُ السَّماءِ لَکَ لَمَا عُذِّبَ أحَدٌ بِالنَّارِ.
اى ابوالحسن! مَثَل تو در میان امّت من، همانند سوره «قُل هُوَ اللّهُ أحَد» است پس هرکس یکبار آن را بخواند، یک سوم قرآن را خوانده است؛ و هرکس دوبار آن را بخواند، دو سوم قرآن را خوانده است؛ و هرکس سهبار آن را بخواند، قرآن را ختم کرده است؛
پس هرکس تو را با زبان دوست داشته باشد، یک سوم ایمانش را کامل کرده است؛ و هرکس تو را با زبان و دل دوست داشته باشد، دو سوم ایمانش را کامل کرده است؛ و هرکس تو را با زبان و دل دوست داشته باشد و با دست نیز یارىات دهد، همه ایمانش را کامل کرده است؛
سوگند به آن که مرا به حق برانگیخت، اى على! اگر اهل زمین، همانند آسمانیان تو را دوست بدارند احدى در آتش عذاب نخواهد شد.
و من هر روز سوره «قُل هُوَ اللّهُ أحَد» را سهبار مىخوانم.
آن مرد ایستاد چنان که گویى سنگى به دهانش بود.
منبع: امالی شیخ صدوق حدیث 54
- ۹۵/۰۶/۱۸